مطالعه و معرفی شیوه بدیع طاق‌زنی دوره ماد در تپه نوشیجان ملایر

نویسندگان

  • صاحب محمدیان منصور عضو هیات علمی گروه معماری دانشگاه بوعلی سینای همدان، دانشکده هنر و معماری
  • کاظم ملازاده استادیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان، دانشکده هنر و معماری
چکیده مقاله:

دوره ماد یکی از پرابهام‌ترین دوره‌های تاریخی ایران و به تبع آن معماری ماد نیز دارای جنبه‌های ناشناخته زیادی است. یکی از مهمترین محوطه‌های تاریخی ماد تپه‌نوشیجان ملایر است که استقرار اصلی آن، یک دوره زمانی از 750 تا 650 ق.م را شامل می‌شود. این محوطه در فاصله سالهای 1967 تا 1977 توسط هیات انگلیسی به سرپرستی دیوید استروناخ کاوش شد که در نتیجه آن بناهای ارزشمندی که کمک بزرگی به شناخت معماری ماد می‌کند، کشف گردید. بناهای مکشوفه به جهت ماندگاری ویژه و ویژگیهای منحصربفرد دیگر حائز اهمیت بسیار است. یکی از ویژگیهای معماری این محوطه شیوه‌ طاق‌زنی بدیعی است که قبل از این تاریخ در هیچ محوطه دیگری شناسایی نشده است. طاق‌های مورد بحث با استفاده از ردیف‌های متوالی قوس یا تویزه‌های خشتی اجرا شده‌اند. هر کدام از این قوس‌ها از دو نیم‌قوس تشکیل شده که انتهای تحتانی آنها بر روی تکیه‌گاهی در دیوارهای طولی و انتهای فوقانی آنها در راس طاق بر هم قرار می‌گیرند. این تویزه‌ها با گل مرغوبی ساخته شده و گاه با نی مسلح شده‌اند. این شیوه طاق‌زنی بعد از دوره ماد در دوره هخامنشی و اشکانی نیز تداوم یافته و به شیوه‌های متفاوتی تا دوره‌های متاخر در معماری سنتی ایران ادامه پیدا می‌کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه و معرفی شیوه بدیع طاق زنی دوره ماد در تپه نوشیجان ملایر

دوره ماد یکی از پرابهام ترین دوره های تاریخی ایران و به تبع آن معماری ماد نیز دارای جنبه های ناشناخته زیادی است. یکی از مهمترین محوطه های تاریخی ماد تپه نوشیجان ملایر است که استقرار اصلی آن، یک دوره زمانی از 750 تا 650 ق.م را شامل می شود. این محوطه در فاصله سالهای 1967 تا 1977 توسط هیات انگلیسی به سرپرستی دیوید استروناخ کاوش شد که در نتیجه آن بناهای ارزشمندی که کمک بزرگی به شناخت معماری ماد می ...

متن کامل

بررسی و تحلیل دوره مس و سنگ دشت ملایر با استناد بر کاوش لایه‌نگاری تپه-گوراب

تپه گوراب در روستای جوراب (گوراب) از توابع شهرستان ملایر در استان همدان واقع است، این تپه در 12 کیلومتری جنوب شهر ملایر و در مجاورت جاده ارتباطی ملایر ـ اراک قرار دارد. پژوهش­ های باستان­ شناسی در تپه گوراب در سال 1385 به سرپرستی علی خاکسار منجر به شناسایی ادوار فرهنگی مختلف شامل؛ مس و سنگ میانی و جدید، آهن­III؟ هخامنشی؟، اشکانی، ساسانی، اوایل دوره اسلامی، سلجوقی، ایلخانی. از ادوار فرهنگی مهم ت...

متن کامل

مطالعه معماری مذهبی دوره ماد و تداوم آن تا دوره اشکانی بر اساس داده های باستا نشناسی به دست آمده از نوشیجان و قومس

متأسفانه در ارتباط با اعتقادات مذهبی اقوام ایرانی، قبل از دروه ساسانی، اطلاعات اندک و ابهامات بسیاری وجود دارد. در این وضعیت هر نوع داده ای م یتواند بسیار راهگشا باشد. معبد مرکزی نوشیجان و نمونه های مشابه دوره اشکانی در قومس، با توجه به ماندگاری بی نظیر و داده های به دست آمده، می توانند کمک زیادی به شناخت اعتقادات اقوام ایرانی در دوره ماد و اشکانی ارائه دهند. مطالعه این بناها نشان می دهد علی رغ...

متن کامل

تدوین برنامه حفاظت و مدیریت محوطه باستانی نوشیجان ملایر

محوطه باستانی نوشیجان در دشت شوشاب و در 18 کیلومتری شهرستان ملایر در استان همدان قرار گرفته است و از نظر تاریخی در گذشته دارای موقعیت استراتژیک برجسته ای در منطقه بوده و در محدوده سرزمین ماد سفلی قرار داشته است . با وجود اهمیت نوشیجان از نظر تاریخ معماری و باستان شناسی دوره ماد و همین طور اهمیت منطقه قرارگیری محوطه با توجه به وجود آثار و بنا ها و تپه های باستانی متعدد، مطالعات و بررسی ها یی که ...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 2

صفحات  129- 148

تاریخ انتشار 2012-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023